راهنمای جامع مطالعه زیست‌شناسی برای کنکور
سلام بچه‌ها، امیدوارم که حالتون خوب باشه. در این مقاله قصد داریم هر چیزی که برای کسب درصد بالایی در درس زیست‌شناسی نیاز دارید را با هم بررسی کنیم؛ از شیوه‌های مطالعه و منابع تا آزمون‌ها و تحلیل آن‌ها و انواع مرورها. کلی نکته کاربردی از درس زیست‌شناسی که برایتان بسیار کارآمد هستند.
در نوشتن این مقاله از تجربیات کسی که بالاترین درصد زیست‌شناسی کنکور را دارد، استفاده کرده‌ایم: آقای محمدعلی میگویی، رتبه ۲۶ کنکور سراسری ۱۴۰۲ که توانستند درصد ۹۷ زیست کنکور را مال خود کنند. اگر علاقه‌مند به یادگیری نکات کاربردی زیست‌شناسی یا دنبال کسب درصد بالای این درس هستید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
روش مطالعه زیست‌شناسی
همیشه گفته‌ام که تا شیوه درست مطالعه یک درس را بلد نباشیم، هرچقدر هم که زمان بگذاریم، نتیجه دلخواه را نخواهیم گرفت. روش مطالعه زیست‌شناسی به دو قسمت تقسیم می‌شود: آموزش مفهومی و آموزش نکته‌محور.
آموزش مفهومی
آموزش مفهومی زیست‌شناسی برای بعضی از بچه‌ها از طریق تدریس دبیر، مدرسه یا پکیج و کلاس آموزشی انجام می‌شود. این دسته از بچه‌ها با آموزش تصویری یادگیری بهتری دارند. برخی دیگر نیز روش خودخوانی با کمک درسنامه و کتاب را انتخاب می‌کنند.
برای مطالعه زیست‌شناسی بهتر است قبل از شروع کلاس یا خواندن درسنامه، کل فصل را به صورت روزنامه‌وار نگاه کنیم تا با کلیت موضوع آشنا شویم. در این مرحله نیازی نیست تمام نکات را به دقت مطالعه کنیم. حتی اگر در کلاس شرکت می‌کنیم، بهتر است قبل از آن کتاب درسی را مرور کنیم تا بهتر مطالب را درک کنیم.
استفاده از نمودارهای درختی
استفاده از نمودارهای درختی در مطالعه زیست‌شناسی می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد، اما این نمودارها با خلاصه‌نویسی تفاوت دارند و خلاصه‌نویسی برای زیست‌شناسی چندان پیشنهاد نمی‌شود. همچنین می‌توانید شکل‌های کتاب را بررسی کرده و مطالب را در شکل‌ها تطبیق دهید تا بهتر در ذهنتان باقی بماند.
مطالعه گفتار به گفتار
بعد از مطالعه روزنامه‌وار، به مطالعه گفتار به گفتار بر اساس بودجه‌بندی آزمون‌های آزمایشی می‌پردازیم. در این مرحله باید دقیق‌تر مطالب را بخوانیم تا بتوانیم از پس تست‌های ترکیبی برآییم.
ترکیبی خواندن زیست
ترکیبی خواندن زیست‌شناسی یکی از توصیه‌های مهم است. برای این کار، ابتدا متن کتاب را به دقت بررسی می‌کنیم و سپس به درسنامه می‌پردازیم. بهتر است کتاب‌های پایه‌های قبل را نیز همراه داشته باشیم تا بتوانیم به مطالب ترکیبی مسلط شویم.
آموزش نکته‌محور
پس از آموزش مفهومی، به مرحله آموزش نکته‌محور می‌رسیم. در این مرحله باید نکات یادگرفته شده را در قالب تست ببینیم و به آن‌ها پاسخ دهیم. برای دانش‌آموزانی که خودخوان هستند، تست‌زنی زیاد راهکار مناسبی است.
تست‌زنی
تست‌زنی به دو نوع آموزشی و مروری تقسیم می‌شود. تست‌های آموزشی برای یادگیری نکات جدید و تست‌های مروری برای مرور و تثبیت مطالب استفاده می‌شوند. توصیه می‌شود که نکات مهم را در دفتر یا کتاب یادداشت کنید و از تست‌های زمان‌دار برای بهبود مدیریت زمان استفاده کنید.
آزمون‌ها و تحلیل آن‌ها
یکی از مهم‌ترین مراحل مطالعه زیست‌شناسی، شرکت در آزمون‌ها و تحلیل آن‌هاست. علاوه بر آزمون‌های آزمایشی، می‌توانید از آزمون‌های سال‌های قبل برای تمرین استفاده کنید. تحلیل آزمون‌ها با استفاده از ویدئوهای تحلیل دبیران می‌تواند بسیار مفید باشد.
تست‌های کنکور
تست‌های کنکور را باید چندین بار بررسی کنید؛ یک بار پس از پایان آموزش نکته‌محور، بار دوم قبل از آزمون آزمایشی و در مراحل جمع‌بندی. این کار به شما کمک می‌کند تا به بیان طراح کنکور مسلط شوید.
منابع پیشنهادی
برای دانش‌آموزان پایه: کتاب‌های "خیلی سبز تک‌پایه"، "میکرو قرن"، "ای‌کیو تک‌پایه" و "سه سطحی" توصیه می‌شوند. برای دوازدهمی‌ها: کتاب‌های "خیلی سبز تک‌پایه"، "نردبام" و "ای‌کیو جامع" منابع مفیدی هستند.
مرور و مرور معکوس
مرور مطالب قبل از آزمون و تورق کتاب در روزهای منتهی به آزمون اهمیت بسیاری دارد. همچنین مرور معکوس، یعنی به یادآوردن مطالب و توضیح دادن آن‌ها، می‌تواند به تثبیت بهتر مطالب کمک کند.
توصیه‌ها و نکات تکمیلی
برای دانش‌آموزان یازدهمی، اگر به پایه یازدهم مسلط هستند، می‌توانند پایه دهم را نیز مرور کنند. برای یادگیری بهتر شکل‌ها، می‌توانید نکات را ضبط کنید یا شکل‌ها را به صورت ذهنی ترسیم کرده و با کتاب مقایسه کنید.
جمع‌بندی
درس زیست‌شناسی نیاز به استمرار و تکرار زیادی دارد. صبور باشید و با تمرین مداوم به نتیجه دلخواه خود برسید.