تحلیل امتحان ادبیات نهایی ۱۴۰۴ | سنگین، مفهومی و سرشار از جزئیات!
سلام رفقا!
امیدوارم که امتحان امروز رو با موفقیت پشت سر گذاشته باشید و نتیجه مطلوب رو به دست آورده باشید. امتحان نهایی ادبیات فارسی همیشه از حساس‌ترین امتحان‌های نهایی برای بچه‌های پایه دوازدهمه؛ نه فقط چون از اولین امتحاناته و استارت امتحانات نهاییه، بلکه چون بیشترین ضریب تأثیر در تراز نهایی رو هم داره. طبق اعلام آموزش و پرورش، امسال هم مثل پارسال، نمره نهایی ادبیات با ضریب ۱۱.۰۶ در تراز نهایی محاسبه میشه. همین یه عدد کافیه تا بچه‌ها بدونن چرا ادبیات انقدر مهمه!
حالا بریم سراغ تحلیل دقیق آزمون ادبیات نهایی خرداد ۱۴۰۴ و ببینیم واقعاً با چی طرف بودیم.
سطح کلی امتحان
امتحان امروز همونطوری که قبلا و توی مقالات گذشته بهش اشاره کرده بودیم سطح بشدت بالایی داشت. خیلی از دانش آموز ها امروز سر جلسه با دیدن سوالات شگفت زده شدن. نکته‌ای که تو امتحان امروز خیلی به چشم میومد، اهمیت ریز به ریز همه نکات کتاب درسی بود. سوالات امروز به شدت جزیی و چالشی بودن و دانش آموز هایی که ادبیات رو دست کم گرفته بودن امروز سر جلسه به مشکلات زیادی خوردن. برای گرفتن نمره کامل تو امتحان امروز باید 4-5 دور کتاب درسی مطالعه میشد.
ساختار کلی سؤال‌ها | 5 صفحه سوال سخت!!!!!!!
- تعداد سؤالات: ۴۸ سؤال
- تعداد صفحات: ۵ صفحه
- زمان امتحان: ۱۲۰ دقیقه
حجم بالای سؤالات تو ۵ صفحه، باعث ایجاد یه فشار روانی قابل‌توجه برای اکثر دانش‌آموزا شد. آزمون امسال ترکیبی از سؤالات مفهومی، جزئی و گاهی چالشی بود که تمرکز بالا و مطالعه عمیق می‌طلبید.
بررسی تنوع سؤالات و نحوه توزیع نمرات
تحلیل جزئی سؤالات به ما نشون می‌ده که بارم بندی سوالات تطابق بالایی با پیش بینی ها داشت و به عنوان مثال تفاوتی که رقم خورده بود، افزایش نمره سوالات املای واژگان بود. بریم که جز به جز سوالات رو بررسی کنیم:
- معنای لغات (۴ سؤال -- ۱ نمره)
نسبتاً ساده ولی نیازمند تسلط روی متن کتاب.
- املای کلمات (۴ سؤال -- ۲ نمره)
با املای دقیق و مشابه‌نویسی‌های چالش‌برانگیز. مخصوصاً برای واژه‌هایی که شباهت املایی داشتن.
- دستور زبان (۱۱ سؤال -- ۴ نمره)
بخش سنگین و حساس آزمون! بعضی سؤالات در حد کنکور بودن و مفاهیم ترکیبی دستور، تمرکز بالایی می‌خواستن.
- آرایه‌های ادبی (۴ سؤال -- ۲.۵ نمره)
نه‌چندان روتین. سؤالاتی بودن که دانش‌آموز فقط با حفظ تعاریف نمی‌تونست از پسش بربیاد؛ باید روی کاربرد آرایه ها تسلط کامل میداشتن دانش آموزها. از این 2.5 نمره گرفتن بیشتر از 1.5 نمره واقعا سخت بود و باقی نمره از دست اکثر دانش آموزها پرید.
- مفهوم کنایی (۱ سؤال -- ۰.۲۵ نمره)
روتین و قابل‌پیش‌بینی، ولی نیازمند دقت در معنا.
- سؤال از حماسه‌ها (۱ سؤال -- ۰.۲۵ نمره)
سؤال پرتکرار و همیشگی که برای کسایی که این بخش رو جدی گرفتن، راحت بود. در این سوال یک بیت شعر داده شده بود (( بدان گاه سوگند پرمایه شاه / چنین بود آیین و این بود راه )) و زمینه حماسه سوال شده بود. پاسخ سوال زمینه حماسی ملی بود.
- شاعران و نویسندگان (۳ سؤال -- ۱ نمره)
ساده، قابل پیش‌بینی، مخصوصاً برای کسانی که جدول‌های تاریخ ادبیات رو مرور کرده بودن. نام 5 اثر به همراه یک نویسنده رو به روی آنها نوشته شده بود که فقط دو مورد از آنها درست بود.
- اشعار حفظی (۳ سؤال -- ۱ نمره)
نسبتاً مستقیم، ولی بازهم تسلط می‌خواست چون از چند بخش مختلف اومده بود.
- سؤالات جزئی و مفهومی (۹ سؤال -- ۴ نمره)
اینا همون سؤالاتی‌ان که مرز بین نمره ۱۶ و ۲۰ رو مشخص می‌کنن! نکته‌دار، با تمرکز روی مفاهیم پنهان کتاب.
- مفهوم نظم و نثر (۸ سؤال -- ۴ نمره)
از بخش‌های مهم و نمره‌ساز امتحان. خیلی‌ها تونستن از اینجا ۲ یا ۳ نمره راحت بگیرن.
نظر دانش‌آموزان و مشاوران در مورد امتحان
امروز هم مثل هر امتحانی که برگزار میشه، کلی دیدگاه متفاوت بین دانش آموز ها وجود داشت و هرکسی نظر متفاوتی میداد. خیلی ها نگران و ناراحت بودن و میگفتن نمرات زیادی رو از دست دادن. یه گروه دیگه خوش و خرم از حوزه امتحانی خارج و شدن میگفتن که احتمالا نمره کامل رو قراره امروز بگیرن.
در نگاه کلی و میانگین نظرات و بازخورد هایی که از دانش آموزان دریافت کردیم، امتحان امروز از لحاظ درجه سختی اندکی از سال گذشته آسون تر بود و طراح ها یکم از سخت‌گیریشون کم شده بود. البته که خب همیشه اختلاف نظرات در این زمینه وجود داره و نمیشه قاطع نظر داد، چون داریم در مورد یک معیار کیفی صحبت میکنیم.
طبق معمول یه دسته دانش آموز هم داشتیم که آه از نهادشون بلند بود که چرا سر جلسه بی دقتی و حواس پرتی کردن و نمره سوالات آسونی که راحت میتونستن جواب بدن رو از دست دادن. همیشه توی هر امتحانی و شاید با تاکید بیشتر توی امتحانات تشریحی، باید حواسمون باشه که صورت سوال رو با دقت بخونیم تا بتونیم دقیق همون جوابی که مد نظر طراح سوال بوده رو بنویسیم و نمره کامل رو بگیریم. همونطور که بالاتر هم بهش اشاره کردیم، برای پاسخ دادن کامل به سوالات امروز باید 4-5 دور جزئیات کتاب رو دانش آموزان باید مطالعه میکردن.
نکته دیگه جالب دیگه‌ای که ما بین نقطه نظرات دانش آموز ها از امتحان امروز به چشم میومد این بود که برخی از دانش آموز ها اذعان میکردن که برخی سوالات تکراری بود و از نمونه سوالات سال های گذشته آورده شده بودن. این قضیه بار دیگه ثابت کرد که بعد از خود کتاب درسی مهمترین منبع امتحانی ما، امتحانات نهایی سال های گذشته هستن و میتونن کمک شایانی برای گرفتن نمره خوب و کامل به ما بکنن.
آیا آزمون استاندارد بود؟
با وجود سطح بالا و حجم زیاد سؤالات، میشه گفت آزمون از نظر پوشش محتوایی کتاب نسبتاً استاندارد بود. اما سطح دشواری اون، بالا در نظر گرفته میشه و قطعاً برای دانش‌آموزایی که صرفاً به حفظ مطالب تکیه کرده بودن، چالش بزرگی محسوب میشد.
چه نمره‌ای معقول محسوب میشه؟
با این سطح از آزمون، میشه گفت:
- نمره بین ۱۴ تا ۱۶: برای کسی که یکی دو دور کتاب رو خونده، قابل قبوله.
- نمره ۱۷ به بالا: فقط برای دانش‌آموزی که مسلط به متن، مفاهیم و جزئیات کتاب بوده.
- نمره ۱۹ یا ۲۰: واقعاً شاهکار محسوب میشه!
جمع‌بندی | یه فرصت بود برای کسایی که با دقت خونده بودن
اگه با دقت کتابو خونده بودی، مخصوصاً درسای نوبت دوم رو، احتمالاً با خیال راحتتری از جلسه اومدی بیرون.
امتحان خیلی سخت بود، ولی برای کسایی که قبل از دوره امتحانات نهایی عمومی هارو شروع کرده بودن و براشون وقت گذاشتن امروز خیلی موفق‌تر بودن چون برای جواب دادن به این سوالات باید چندین دور مطالب کتاب به چشمتون خورده بود.
در کل، امتحان نهایی ادبیات ۱۴۰۴ یه آزمون سخت و پر پرجزئیات و بشدت مفهومی بود.
این امتحان هم، چه خوب، چه بد گذشت. باید بجای غصه خوردن برای از دست دادن نمره ها و بی دقتی‌ها و کم کاری هامون، از این امتحان درس گرفته باشیم که برای امتحانات بعدی با صد درصد آمادگی و توانمون وارد جلسه امتحان بشیم تا بعدش هیچ جای افسوسی باقی نمونه.
درسی که از امتحان امروز گرفتیم این بود که یکبار دیگه بهمون ثابت شد که هیچ چیزی مهمتر از خود کتاب درسی نیست و با دقیق خوندن خود کتاب درسی میشه با خیالت راحت رفت سر جلسه و نمره گرفت. البته که اشاره کردیم نمونه سوالات نهایی سال های گذشته برای ما حکم طلا رو دارن و کار کردن اونا سود زیادی خواهد داشت.
توصیه برای بقیه امتحانا؟ خلاصه‌نویسی، مرور دقیق متن کتاب، و تحلیل سؤال‌های سالهای قبل.
امیدوارم که امروز نتیجه دل‌خواهتون رو از امتحان ادبیات گرفته باشین و آماده باشین برای امتحانات بعدی. امتحان بعدی، امتحان سلامت و بهداشت هست که در کنار درس علوم اجتماعی( هویت اجتماعی )، به دروس اصلی اضافه شدن توی سالهای گذشته و توی تراز نهایی ما تاثیر گذارن. سلامت و بهداشت معمولا امتحان آسونی هست و تراز کمی هم داره(1.76). با اینحال نباید ازش غافل شد باید برای 20 بریم سر جلسه.
سوالات پرتکرار
- بیشترین نمره از کدوم قلمرو طرح شده بود؟
طبق بارم بندی که در مقاله مربوط به ادبیات بهش اشاره کردیم، قلمرو فکری با 17 سوال و در مجموع 8 نمره بیشترین سهم رو بین قلمرو های کتاب در این امتحان داشت و بعد از اون، قلمرو زبانی با 19 سوال، 7 نمره رو به خودش اختصاص داده بود و کمترین سهم رو هم قلمرو ادبی با 12 سوال و 5 نمره داشت.
- چه نمره‌ای از این امتحان قابل قبوله؟
همونطور که همه میدونین و بارها هم اینجا بهش اشاره کردیم، سیاست امتحانات نهایی به گونه‌ای است که اکثر دانش آموزان نمره قبولی رو ازش بگیرن. امتحان امروز هم از این قضیه مستثنا نبود و گرفتن نمره 15 کار چندان سخت و عجیبی نبود. ولی گرفتن نمره‌ای که بخواد توی تراز کل برای ما ارزشمند باشه و بهمون کمک کنه، کار هرکسی نبود و دقت و مطالعه زیادی نیاز داشت. کسایی که از امتحان امروز نمره بالای 17 بگیرن یعنی توی مسیر درستی قرار دارن. افرادی هم که از این امتحان نمره بالای 19 و نمره کامل بتونن بگیرن، فوق العاده عمل کردن و بهشون تبریک میگم.
- کدوم سبک سوالات چالشی تر بودن؟
توی امتحان امروز سوالات آرایه میشه گفت سخت ترین سوالات امتحان بودن و احتمال از دست دادن نمره توشون بالا بود. سوالات قلمرو فکری هم که حجم زیادی از نمره رو به خودشون اختصاص دادن، سوالات آسونی نبودن و جواب دادن بهشون دقت زیادی نیاز داشت تا دقیقا جوابی براشون نوشته بشه که مورد قبول کسی که تصحیح میکنه باشه و با پاسخنامه وزارت تطابق داشته باشه.
- من که امتحان رو برای ترمیم شرکت کردم، اگه نمرم از پارسال کمتر بشه ضرر کردم؟
خیر. برای ترمیم اولی ها، هر نمره‌ای که بالاتر باشه قرار میگیره و ضرری توی تراز نمیکنن. ولی افرادی که دومین مرحله ترمیمشون بود، در هرصورت نمره امروز براشون لحاظ خواهد شد.
- اگه امتحان امروز رو خراب کردم، دیگه امیدی نیست؟
ادبیات با تراز بالایی که داره خیلی روی تراز کلمون قراره تاثییر بزاره، ولی نباید ناامید شد و این حس باعث بشه که بقیه امتحانات رو هم خراب کنیم. پس باید این امتحان رو پشت سر بزاریم و تمرکزمون روی ادامه مسیر باشه.
- برای امتحان بعدی که سلامت و بهداشت هست چیکار کنم؟
سلامت و بهداشت درس آسونی هست و نباید خیلی نگرانش بود، چون بین تراز نمره 20 یا 16 خیلی تفاوتی نداره برامون. ولی خب قطعا اگه تو همین درس های کم اهمیت هم نمره کامل رو بگیریم میتونیم یه قدم به هدفون نزدیک تر بشیم. حتما متن کتاب رو کامل و با دقت برای این امتحان مطالعه کنید و از سوالات امتحانات نهایی سال های گذشته غافل نشید.